Jakie wybrać żarówki? Czy sprawdzi się oświetlenie LED, świetlówki czy halogeny? Ile można na tym oszczędzić albo stracić? LEDy są genialne, czy to tylko mit? Czy informacje na opakowaniach wystarczają, by wybrać odpowiednie źródło światła?
Temat mimo upływu lat jest wiecznie żywy i dalej powoduje przerzucanie się argumentami za i przeciw. Wybór odpowiedniej żarówki to spory problem, mimo małego stopnia skomplikowania samego źródła światła. Czas rozwiać wątpliwości.
Do czego porównać?
Punktem odniesienia będzie dla nas tradycyjna żarówka jaką znamy od lat. Każdy taką miał, niektórzy mają nadal, towarzyszyła nam od pokoleń i nie miała konkurencji, była wszędzie. Mówiąc żarówka, nadal pierwszym skojarzeniem jest dla nas szklana kulka z żarnikiem w środku, dlatego to do niej będziemy się odnosić. Kupując nowy typ oświetlenia nie myślimy, jaki będzie dla nas odpowiedni, tylko jaki będzie odpowiadał tradycyjnej żarówce. W markecie budowlanym pytamy doradcę z działu oświetlenia, który LED odpowiada sześćdziesiątce i bierzemy. W końcu powiedział, że będzie świecić tak samo, a że zużyje mniej prądu to jeszcze oszczędzimy, tylko czemu te żarówki takie drogie?
Na końcu tego wpisu znajdziesz darmowy kalkulator, który pozwoli Ci samemu obliczyć oszczędności.
Strumień świetlny
Z tradycyjną żarówką nie było nigdy żadnego problemu, 60-tka to standard, a jak ma być jaśniej to albo 80-tka albo w ostateczności 100-ka. W mniejszych pomieszczeniach 40-tki, a w piwnicy 25-tka załatwi sprawę.
Tak było ze zwykłymi żarówkami, problemy zaczęły się przy innych źródłach światła. Każdy z nich przetwarza energię elektryczną na energię świetlną w inny sposób, różniąc się przy tym sprawnością całego procesu. Cały ten ambaras sprowadza się do tego, że nie da się porównać jasności źródła światła, tylko w oparciu o jego moc. Zwyczajne żarówki mają niską sprawność i taka o mocy 10W nie będzie się nadawać nawet na lampkę do czytania przy łóżku, z kolei żarówka LED o mocy 10W to już mocne światło.
Najlepsze oferty bankowe
Luty 2025
Codziennie aktualizowane rankingi
Promocje bankowe do 1.040 zł premii
Lokaty do 8%
Konta osobiste do 1.040 zł bonusu
Konta oszczędnościowe do 7,5%
Konta firmowe do 2.840 zł premii
Karty kredytowe za darmo
Z pomocą przychodzi inne oznaczenie na opakowaniu, które dużo lepiej odpowiada naszym potrzebom – lumen (lm). Pozwala ono porównać ilość światła, jaką emituje dane źródło. Strumień świetlny jest mierzony właśnie w lumenach. Przy wymianie oświetlenia chcemy osiągnąć efekt, do którego jesteśmy przyzwyczajeni, takie światło nam odpowiada. Więc strumień świetlny emitowany z nowych żarówek musi być podobny do obecnego. Jeżeli nie wiesz, jak wybrać odpowiednie żarówki, to tutaj znajdziesz kompletny poradnik.
Strumień świetlny zwykłej żarówki
Strumień świetlny tradycyjnej żarówki zależy od jej mocy, im większa, tym większa sprawność, a co za tym idzie więcej lumenów.
Moc żarówki, a ilość lumenów:
25 W = 220 lm
40 W = 415 lm
60 W = 710 lm
75 W = 935 lm
100 W = 1380 lm
150 W = 2160 lm
Wychodzi z tego, że strumień świetlny to od 8,8 lm/W do 14,4 lm/W.
Jeśli odpowiada Ci oświetlenie dwóch żarówek o mocy 75W to odpowiada to 1.870 lm i tyle też będziesz chciał uzyskać z innych źródeł. Należy przy tym pamiętać, że producenci podają optymistyczne informacje o strumieniu światła, więc warto mieć trochę zapasu. Lepiej wybrać mocniejszy niż słabszy strumień i zawsze o tym pamiętaj. Szukając żarówek 935 lm weźmy te z 970 lm, zamiast 890. W przeciwnym wypadku będziesz po prostu zawiedziony, że te LEDy to lipa i do chrzanu Ci wszyscy blogerzy!
Liczy się trwałość
Kto z nas nie rzucał wiązanką na żarówki, które spaliły się po tygodniu, niech pierwszy rzuci kamieniem. Porównanie opłacalności nie ma sensu bez wzięcia pod uwagę trwałości danego rozwiązania. Ceny zaczynają się już od kilku złotych, a kończą na kilkuset. I znacząco potrafią się też różnić trwałością, czyli czasem po którym należy wymienić żarówkę. Przy wysokich cenach to być albo nie być całego porównania.
Podawane przez producentów ilości godzin na pudełkach należy włożyć między bajki. Dlaczego? Podają oni, ile czasu po włączeniu żarówka będzie świecić w sposób nieustanny i to tylko prawdopodobnie.
Najlepsze porady dotyczące oszczędzania prądu
Zacznijmy od tego, że w codziennym życiu, nie zostawiamy źródeł światła włączonych na 20.000 godzin non stop. Włączamy, gdy jest nam potrzebne, a gdy nie, wyłączamy. I jest to fakt, który mocno wpływa na trwałość żarówki. Słyszałeś o żarówce w remizie strażackiej, która świeci od ponad 100 lat? Działa tyle czasu w sposób nieprzerwany, żarówki dostają największy łomot przy włączaniu i wyłączaniu, a w domu to norma. Gdyby co rano pobudkę robił Ci Mike Tyson swoim prawym sierpowym, to któregoś poranka też byś po prostu nie wstał. W przeciwieństwie do żarówek bazujących na wyładowaniach, źródła LED są półprzewodnikami i włączanie oraz wyłączanie nie wpływa na ich trwałość.
Druga sprawa to sama metoda pomiaru czasu świecenia przez producentów. To czas średni, wyznaczony określoną liczbą źródeł światła. To po jakim czasie zgaśnie połowa żarówek uznawane jest za czas średni i to on jest podany na opakowaniu. Optymista zobaczy, że połowa wygasa po czasie dłuższym niż podaje producent, ale o ile? Nie wiadomo. Pesymista wie, że połowa zgasła wcześniej, może po 10.000 z 20.000 godzin, a może po 500? Tego nikt nie wie. Najważniejsze jest to, że kupując żarówkę o żywotności 20.000 godzin, nie będzie ona tyle świecić. To nie jest jej minimalny czas świecenia, to tylko informacja, że po tym czasie u połowy kupujących żarówki już na pewno nie świecą. Dlatego właśnie ludzie klną na żarówki, które nie działają po krótkim czasie, a mimo to producent nie musi zmieniać informacji na opakowaniu – bo ta jest zgodna z prawdą.
Czy LED się opłaca?
Załóżmy, że w salonie używasz dwóch tradycyjnych żarówek o mocy 75W, czyli strumienia 1.870 lm przez 5 godzin dziennie.
Tradycyjne żarówki:
Koszt żarówek: 2 * 1,12 zł = 2,24 zł
Dzienne zużycie prądu: 5h * 150 W = 750 Wh = 0,75 kWh
Dzienny koszt prądu: 0,75 kWh * 0,6864 zł = 0,5148 zł, czyli 52 grosze dziennie.
Żarówki LED:
Koszt żarówek: 2 * 8,97 zł = 17,94 zł (2 x 1055lm, czyli z zapasem)
Dzienne zużycie prądu: 5h * (2x 10,5 W) = 5h * 21 W = 105 Wh = 0,105 kWh
Dzienny koszt prądu: 0,105 kWh * 0,6864 zł = 0,072 zł, czyli 7 groszy dziennie.
Kliknij i sprawdź aktualne ceny żarówek LED w porównywarce. Link afiliacyjny (Nic Cię to nie kosztuje, ale jeśli zdecydujesz się na zakup, otrzymam za to skromną prowizję).
Wnioski po obliczeniach?
- Różnica w koszcie kupna źródła światła to 15,73 zł – dużo na pierwszy rzut oka.
- Dzienna różnica w zużytym prądzie to 45 groszy.
- Zwrot wymiany tradycyjnej żarówki na LED następuje po 35 dniach – to bardzo szybko.
- Roczna oszczędność na samym koszcie prądu to 164,25 zł – wystarczy nawet, jeśli kupimy sobie droższe żarówki z dowolnych względów.
- Jeżeli przepali nam się żarówka to od razu wymieńmy ją na LED.
Jak policzyć lumeny?
Jeśli znasz tylko moc żarówki to możesz przyjąć szacunkowe ilości lumenów:
- żarówka tradycyjna 8-15 lm/W
- lampa halogenowa 16 lm/W
- świetlówka 45-104 lm/W
- LED 70-120 lm/W
Przykład:
Tradycyjna żarówka 75 W ma średnio 935 lumenów, czyli 935 / 75 = 12,5 lm/W
LED 10,5 W ma 1055 lumenów, czyli 1055 / 10,5 = 100,5 lm/W
I analogicznie w drugą stronę:
Tradycyjna żarówka 75 W * 12,5 lm/W = 935 lm
LED 10,5 W * 100,5 lm/W = 1055 lm
Warto dodać, że od lat zwiększa się wydajność LED w lm/W, a rekordowa dioda daje 303 lm/W białego światła. I choć nie jest ona dostępna na rynku konsumenckim to z roku na rok efektywność źródeł światła LED rośnie, a co za tym idzie – ich opłacalność. Jeśli teraz korzystamy z LED 100 lm/W, to za kilka lat te 300 lm/W może być całkiem realne. Przy stałych spadkach cen żarówek LED oszczędności będą prawie natychmiastowe.
Skoro już wiesz, że źródła światła LED się opłacają, to pozostaje je tylko wymienić. Jak wybrać odpowiednie LEDy?
7 Komentarzy
Tak myślałam, ale dzięki za wyjaśnienie.
Nie ma za co 😉
Bardzo konkretnie, dziękuje zwłaszcza za przeliczniki z przykładami, ciężko znaleźć tak szczegółową wiedzę bez solidnego przekopywania internetu, a tu myk wyświetla się na pierwszej stronie.
Dzień dobry. Wynajmę pokój. Mam taśmę LED o długości 1200 mm. Mam prostownik o napięciu 12 woltów i mocy 9 watów. Jak obliczyć zużycie energii elektrycznej mojej taśmy LED, ale jeśli działa 5 godzin dziennie. Pani mówi, że zwiększył się rachunek za prąd z używania mojej taśmy o długości 1200 mm. licznika nie ma na ten pokój.
Wejdź na artykuł o obliczaniu zużycia prądu przez sprzęty domowe i masz tam gotowy kalkulator w Excelu 😉
Żarówki led niestety mają jedną wadę, po kilku miesiącach użytkowania świecą coraz słabiej, gdyż ulegają wypaleniu. Generalnie po roku użytkowania świecą o około 50% słabiej niż w dniu zakupu. Żadna oszczędność, gdyż trzeba kupić nowe, względnie niszczyć wzrok przy słabym oświetleniu.
Jeśli mają złe środowisko pracy, czyli obudowa żarówki nie odbiera ciepła wytworzonego na diodzie i dioda ulega stopniowemu wypalaniu, to jej światło słabnie. Miałem ledy w mieszkaniu przez 6 lat i nie zauważyłem żadnej zmiany od nowości, a już na pewno nie stratę połowy światła. Jeśli masz stratę 50% po pół roku, to ewidentnie problem z tanim ledem lub nieodpowiednią lampą.