Przed udzieleniem kredytu każdy bank sprawdzi Twoją ocenę w BIK. Co to oznacza? Głównie to, czy jesteś uczciwszy niż Twoi rodzice, którzy nigdy nie oddali Ci kasy z komunii.
Co to jest BIK?
BIK – Biuro Informacji Kredytowej, to przedsiębiorstwo założone przez Związek Banków Polskich i prywatne banki w celu gromadzenia, integrowania oraz udostępniania historii kredytowej klientów banków, SKOK-ów oraz niektórych firm pożyczkowych. W skrócie, oceniają wiarygodność kredytobiorców, czyli czy mogą Ci zaufać, czy raczej jak babcia, której mówisz, że już się najadłeś.
Dzięki wspólnym wysiłkom banków, mogą one z większą dokładnością określić, czy pożyczając Ci pieniądze ponoszą małe, czy duże ryzyko. A tym samym zaproponować Ci lepszą lub gorszą ofertę, a być może nawet odmówić. Na szczęście Ty też możesz na tym skorzystać. Sposób ustalania Twojego scoringu BIK jest wspólny dla wszystkich banków. Jeśli więc zastosujesz się do kilku porad, każdy z nich spojrzy na Ciebie przychylniej.
Co to jest BIG?
BIG – Biuro Informacji Gospodarczej, to nie pojedyncza instytucja. BIG-ów jest w Polsce kilka, a każdy z nich gromadzi i udostępnia informacje o opłacaniu rachunków i faktur przez osoby i firmy z różnych branż. Możesz znać kilka z nich, np.:
- ERIF Biuro Informacji Gospodarczej
- BIG InfoMonitor
- Krajowy Rejestr Długów BIG
- Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej
Trafisz na listę BIG, jeżeli Twoje zadłużenie wynosi min. 200 zł (500 zł dla przedsiębiorców), a od terminu zapłaty minęło 60 dni. (30 dni od terminu + 30 dni karencji od chwili powiadomienia dłużnika o zamiarze wpisania go do BIG).
Najlepsze oferty bankowe
Październik 2024
Codziennie aktualizowane rankingi
Promocje bankowe do 900 zł premii
Lokaty do 7,5%
Konta osobiste do 750 zł bonusu
Konta oszczędnościowe do 7,1%
Konta firmowe do 3.000 zł premii
Karty kredytowe za darmo
Różnica między BIK a BIG
Zacznę od najważniejszej różnicy. Ze względu na podobne nazwy BIK często jest mylony z BIG, przez co wiele osób boi się, że baza BIK to coś złego. Wręcz przeciwnie, 90% zebranych w BIK danych to pozytywna historia kredytowa.
Dane w BIK to rejestr spłacanych przez Ciebie rat kredytów i pożyczek, limitów w rachunkach oraz kartach kredytowych. BIG przechowuje i udostępnia informacje o zadłużeniu nie tylko osób fizycznych, ale też przedsiębiorców. Do tego, nie są to jedynie zobowiązania bankowe, lecz także nieopłacone rachunki, np. za prąd, gaz, wodę, internet, telekomunikacje oraz kary i alimenty.
| BIK | BIG |
| Jedna instytucja | Kilka różnych biur |
| Informacje o zobowiązaniach bankowych: kredytach, pożyczkach, kartach kredytowych, zakupach na raty | Informacje o zaległościach z wielu gałęzi gospodarki, np. od dostawców energii, telekomunikacji, przedsiębiorców |
| Dane przekazują banki, SKOKi, firmy pożyczkowe, leasingowe oraz faktoringowe | Dane przekazują przedsiębiorcy, osoby fizyczne, sektor finansowy, dostawcy energii, firmy telekomunikacyjne, gminy i sądy, wierzyciele wtórni |
| Zebrane dane dotyczą wszystkich czynnych zobowiązań finansowych | Dane w BIG, jeżeli zadłużenie to min. 200 zł (500 zł dla firm), a od terminu zapłaty minęło 60 dni (30 dni od terminu + 30 dni karencji od powiadomienia dłużnika o zamiarze wpisania do BIG) |
| Z danych korzysta głównie sektor finansowy oceniając wiarygodność kredytobiorcy | Z danych korzystać może każdy, kto zawarł umowę z BIG |
| 90% danych to pozytywna historia | Głównie negatywne dane |
Skąd BIK bierze informacje?
Do BIK trafiają informacje o wszystkich czynnych zobowiązaniach kredytowych, od momentu ich udzielenia, aż do kompletnej spłaty. Długość przechowywania danych zależy od terminowości spłat, ale o tym za chwilę.
Dane są na bieżąco przesyłane w raportach bezpośrednio od instytucji finansowych – banków komercyjnych i spółdzielczych, SKOK-ów, firm pożyczkowych, leasingowych i faktoringowych. Nie ma w tym nic złego, dzięki danym gromadzonym w BIK tworzysz swoją pozytywną historię kredytową, dzięki czemu masz szansę na tańszy kredyt.
Do czego służy Scoring BIK?
Każda osoba, która spłaca lub spłacała kredyt ma historię kredytową w BIK. Scoring BIK jest wyrażony w skali od 1 do 100 punktów, co jest podstawą do określenia ryzyka. Dzięki temu bank stwierdza czy masz większą tendencję do terminowych spłat niż macania pomidorów w markecie. W obu część towaru jest spisana na straty.
Im wyższy wynik, tym mniej martwi się bank. Dlatego unikaj opóźnień, bo nawet te przypadkowe mogą wpłynąć na scoring, a tym samym kolejne oferty kredytowe. Oprócz Twojego osobistego wyniku jesteś też przypisywany do grupy o podobnym profilu. To w pewnym stopniu pomaga prognozować co będzie dalej, ale nie musisz się tym przejmować. Najważniejszy jest Twój własny wynik.
Dlaczego warto mieć dobrą ocenę punktową w BIK?
Może się wydawać, że historia kredytowa nie jest Ci potrzebna. Teraz może nie, ale za jakiś czas pewnie się przyda przy zaciąganiu kredytu hipotecznego, czytasz wstęp z całego cyklu. Historia ma to do siebie, że musi trochę trwać, zanim będzie co opowiadać.
Dlatego warto zadbać o nią z wyprzedzeniem. Gdy zawnioskujesz o kartę kredytową, debet w koncie czy raty na zakupy – bank, SKOK czy inna instytucja zwróci się z zapytaniem do BIK o Twoją historię. Brak historii nie przesądza braku udzielenia kredytu, ale słaba historia może. Brak historii będzie mieć wpływ raczej tylko na kredyt hipoteczny.
Dobra historia kredytowa, a co za tym idzie scoring BIK, daje Ci też pewne możliwości negocjacyjne. Tak, w bankach możesz negocjować, nie zawsze coś ugrasz, ale czasem się uda. Na przykład kredyt hipoteczny z oprocentowaniem niższym o 0,2%. Może nie wydawać się to dużo, ale w skali 20 lat to kilkadziesiąt tysięcy złotych. Tylko dzięki wcześniejszemu udowodnieniu, że równy z Ciebie gość.
Jak długo BIK przetwarza moje dane?
Do BIK trafiają dane o wszystkich aktualnych zobowiązaniach kredytowych, od momentu ich udzielenia, aż do całkowitej spłaty. Dalsze przechowywanie danych jest uzależnione od terminowości spłat. Kwota nie ma znaczenia.
Jeżeli zobowiązanie spłacałeś bez opóźnień (lub nie przekroczyło ono 60 dni), to jego historia zostanie przeniesiona do bazy danych statystycznych i nie będzie widoczna dla banków, SKOKów i innych instytucji. Żeby zbudować historię kredytową, która świadczy o Twojej rzetelności, musisz wyrazić zgodę na przetwarzanie danych po wygaśnięciu zobowiązania. Taką zgodę możesz w każdej chwili wycofać, co oczywiście może potrwać. Wiadomo, że ktoś tam siedzi i układa bardzo ważnego pasjansa.
Jeśli jednak dopuściłeś się opóźnienia powyżej 60 dni i bank poinformował Cię o przetwarzaniu danych po zamknięciu zobowiązania bez zgody, to po spłacie te dane będą przetwarzane przez 5 lat. Po tym okresie trafią do bazy danych statystycznych na 12 lat. Wynika to z ustawy o prawie bankowym, ale więcej nie piszę, bo dobrze wiemy, że Cię to nie interesuje.
Jak sprawdzić swój scoring BIK?
Najłatwiej skorzystać z oficjalnej strony BIK i zamówić pełny raport. Oprócz samego wyniku punktowego dostaniesz podsumowanie swoich zobowiązań, ilość zapytań oraz wiele innych szczegółowych informacji.
Czy to Ci się przyda? Nie oszukujmy się, Twój scoring będzie miał prawdziwy wpływ tylko na kredyt hipoteczny. Do niego warto zbudować dobrą historię kredytową. W pozostałych przypadkach, jak raty 0% na nowy sprzęt itp. albo nie masz jeszcze żadnego scoringu, bo nie zaciągałeś długów, albo masz słaby, skoro się tym przejmujesz. Popracujemy nad tym.
W następnych tekstach szeroko omówię cały raport BIK i wyjaśnię Ci, co wpływa na scoring oraz jak łatwo możesz go podnieść.
Kredyt Hipoteczny – Cykl Edukacyjny
- Czym jest BIK i kiedy do niego trafisz?
- Scoring BIK – czym jest ocena punktowa historii kredytowej?
- Jak wygląda i jak czytać raport BIK? Pełna analiza
- Czym jest historia kredytowa i jak ją zbudować?
- Czym jest zdolność kredytowa i co na nią wpływa?
- Źródła dochodów akceptowane przez banki do zdolności kredytowej
- 25 sposobów jak zwiększyć zdolność kredytową
- 13 rzeczy, które obniżą Twoją zdolność kredytową i jak je łatwo naprawić
- Od czego zależy marża kredytu hipotecznego i co warto o niej wiedzieć?
4 Komentarze
Bardzo ciekawe, nie wiedzialam, ze takie bazy danych istnieja. Zastanawiam sie, czy w innych krajach jest podobnie. Pozdrawiam!
Podejrzewam, że takie bazy funkcjonują już w każdym rozwiniętym kraju i raczej nie da się tego ominąć. Chyba że do korzystania z chwilówek w szemranych firmach, ale nawet one mają często wewnętrzne systemy i bazy danych.
Taki sam system jest w Niemczech, ale nie pamiętam dokładnie jaka jest tego nazwa. Pamiętam, że kupując coś większego na raty również sprawdzają twoje zadłużenia, zobowiązania, i historie płatności rachunków (czy były opłacone w terminie). Przyznam szczerze, że nie miałam pojęcia, że coś takiego jest w Polsce.
Korzystam z alertów. 24 zł rocznie to tylko 2 zł miesięcznie. Głupio nie skorzystać, jak w obecnych czasach nawet karty SIM potrafią wyłudzić od operatora.